Twór siatkowaty albo układ siatkowaty (łac. formatio reticularis), inaczej: siatkowaty, retikularny, „kora pnia mózgu” – rozciąga się w pniu mózgu od międzymózgowia do rdzenia przedłużonego, a następnie przechodzi w twór siatkowaty rdzenia kręgowego. Neurony tworu siatkowatego mają następujące cechy charakterystyczne:. Jako pień mózgu określa się: śródmózgowie, most mózgu, rdzeń przedłużony oraz twór siatkowaty.
Układ siatkowaty jest zlokalizowany w pniu mózgu. Jest to część mózgowia, do której trafiają sygnały z rdzenia kręgowego.
Stąd również wychodzi większość nerwów czaszkowych, unerwiających między innymi gałki oczne, twarz, jamę ustną oraz narządy klatki piersiowej i jamy brzusznej. Działanie zstępujące odgrywa ważną rolę w regulacji napięcia mięśniowego. Działanie wstępujące, omawiane w tym rozdziale, służy utrzymaniu odpowiedniego tonusu ośrodków mózgowych. W dużym skrócie i uproszczeniu - na tyłomózgowiu jest miejsce, gdzie włókna nerwowe mają charakter nieswoisty (czyli przekazują wiele różnych informacji, a nie specyficzną informację jednego typu), łączą wszystko ze wszystkim, nie można wyróżnić jąder a komórki ułożone są nieregularnie - to jest właśnie twór siatkowaty.
Twór siatkowaty (łac. formatio reticularis) jest strukturą pnia mózgu regulującą napięcie mięśni, pobudzenie kory mózgowej a także innych struktur mózgu np. Dzięki zmianom aktywności jego poszczególnych części jesteśmy czujni lub zapadamy w sen.
W obrębie pnia mózgu znajduje się również twór siatkowaty (związany z utrzymaniem stanu świadomości), a także jądra poszczególnych nerwów czaszkowych.
Reguluje sen, odpoczynek, czuwanie, wprowadza mózg w stan pobudzenia i skupienia, umożliwiając przy tym uczenie się i zapamiętywanie. Okresy snu są nam niezbędne do przetrwania – mózg potrzebuje okresów odpoczynku, żeby móc lepiej przyswajać wiedzę. Posiada on zarówno włókna aferentne - przynoszące informację ze struktur poza tworem siatkowatym, oraz eferentne - wychodzące dalej poza niego. Skoro całe znajdują się w pniu mózgu, łatwo się domyślić, że ich aktywność steruje głównie układem autonomicznym. Budowa i funkcje mózgu Układ nerwowy komórka nerwowa (neuron), budowa.
Układ przedsionkowy zwany zmysłem równowagi jest odpowiedzialny za nasze relacje z grawitacją i ma ogromne znaczenie dla rozwoju i uczenia się. Jest ściśle związany z wszelkimi układami sensorycznymi w naszym organizmie i ma swój udział w utrzymywaniu właściwego napięcia mięśniowego i właściwej postury ciała, pozwala odczuwać i pomaga koordynować ruchy całego ciała. KANAŁ ŚRODKOWY rdzenia kręgowego jest małym, centralnie położonym kanałem biegnącym przez całą długość rdzenia kręgowego. Ciężkie uszkodzenie tworu siatkowatego może prowadzić do śpiączki, zwykle w ciągu 2-tygodni przechodzącej w stan śmierci mózgu lub stan wegetatywny. Stan śmierci mózgu wiąże się z całkowitym brakiem aktywności mózgu, łacznie z pniem, a więc również samodzielnej kontroli oddychania.
BBoorryyss H Hołoułbub 2. Ośrodkowy układ nerwowy (OUN) jest też nazywany centralnym układem nerwowym. Słusznie, bo jego dwa elementy, czyli mózgowie i rdzeń kręgowy, rzeczywiście spełniają rolę centrum zarządzania naszym organizmem. Mózg steruje całością, ale bez rdzenia nie byłoby współpracy z resztą ciała.
W jego skład wchodzi twór siatkowaty, odpowiadający za stan czuwania i przytomność, a także niektóre odruchy typu połykanie, pocenie się i wiele innych reakcji wrodzonych. Pień mózgu odpowiada za integrację bodźców czuciowych i ruchowych.
Jakie są skutki uszkodzenia pnia mózgu? Bogusław Gołąb i Władysław Traczyk podają, iż układ siatkowaty jest terminem używanym na określenie czynności umysłowych. Semantyczną różnicę pomiędzy układem siatkowatym a tworem siatkowatym, możemy porównać do relacji pomiędzy mózgiem a umysłem. Wstrząśnienie mózgu (potoczna nazwa wstrząs mózgu) to krótkotrwałe zaburzenie czynności mózgu bez znaczących zmian w jego strukturze, które następuje w wyniku urazu głowy. Podczas wstrząśnienia mózgu nie dochodzi do uszkodzeń układu nerwowego.
Wszystkie objawy mijają samoistnie i nie pozostawiają śladu. Spośród nich na pierwszy plan wysuwa się układ nerwowy, a w szczególności jego ośrodkowa część (centrum) - rdzeń kręgowy i mózg, który u ssaków, a zwłaszcza u Naczelnych, w tym - u człowieka, uzyskał w trakcie ewolucji najwyższy stopień zdolności integracyjnych. Układ pozapiramidowy (układ ruchów prążkowiowy, układ podkorowy) jest układem wspomagającym, odciążającym.
Mogą one modulować, czyli odbierać lub blokować bodźce czuciowe, dochodzące do mózgu z poszczególnych części ciała i ruchowe, wychodzące z mózgu na obwód ciała. Włókna wstępujące tworzą układ siatkowaty wstępujący i odpowiadają za stymulowanie ośrodków mózgowych, odpowiadając za stany snu i czuwania. Neurony części zstępującej są odpowiedzialne za kontrolowanie czynności odruchowych rdzenia kręgowego, napięcia mięśni szkieletowych, funkcjonowania ośrodków nerwowych, regulujących oddychanie oraz krążenie.
Impulsy z układu siatkowatego mogą być przekazywane w kierunku wstępującym - do wyżej leżących struktur z korą mózgową włącznie oraz w kierunku zstępującym — z kory mózgowej do ośrodków pnia mózgu i rdzenia kręgowego. W związku z tym układ siatkowaty dzieli się na wstępujący i zstępujący. Wzgórze jest zbudowane głównie z istoty szarej, tworzącej jądra, do której wnikają pasma istoty białej, zwanymi blaszkami rdzennymi. Wzdłuż bocznej powierzchni wzgórza przebiega blaszka rdzenna zewnętrzna, która oddziela leżące bocznie od niej jądro siatkowate wzgórza od pozostałych jąder.
Blaszka rdzenna wewnętrzna przebiega strzałkowo, oddzielając jądro przyśrodkowe.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz
Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.